Matteüs 5, 13-16 Korenmaat

5:13	Gíj zijt het zout der aarde; maar als het zout flauw wordt, waarmee moet het worden gezouten?- voor niets heeft het nog sterkte, alleen om buiten neergeworpen te worden en vertreden te worden door de mensen;
5:14	gíj zijt het licht der wereld; een stad die bovenop een berg ligt is niet bij machte verborgen te blijven;
5:15	ook steken ze geen lamp aan en zetten die onder de korenmaat; nee, op de lampvoet, en dan straalt hij voor allen in het huis;
5:16	zo moet uw licht stralen voor de mensen, opdat zij uw goede werken zien en uw Vader verheerlijken die in de hemelen is!

‘Zijn licht niet onder de korenmaat zetten,’ is natuurlijk ontleend aan Matteüs 5,15. Die ‘korenmaat’, de modios (Grieks) kennen we vooral van het Latijnse modius, maatbeker of grote schepel, al was het meer een maatemmer van bijna 9 liter. Het was een ronde bak waarin droge waar, zoals graan (het basisvoedsel in het Romeinse Rijk) bewaard werd. In de vroegmoderne tijd werd de korenmaat in onze contreien een door (stedelijke of statelijke) overheden voorgeschreven en geijkte graanmaat (zoals ook de mud).

Omdat Matteüs 5,15 spreekt over de mogelijkheid om de lamp (luchnos, Grieks) onder de modios, de korenmaat te zetten, is wel gedacht dat die maatemmer op poten stond, zodat je er wat onder kon zetten. Meer voor de hand liggend is het te denken aan een omgekeerde maatemmer die over de lamp heen wordt gezet. Dat dempt het licht en dooft het op termijn zelfs uit. Precies dát moeten we volgens Matteüs 5,15 niet doen, want ons licht moet op een lampvoet (een luchnia, Grieks) gezet worden en stralen. Probleem is natuurlijk dat een brandende olielamp onder een houten emmer waarin droog graan heeft gezeten grote kans geeft op brand.

Hoe we ons die lamp onder de korenmaat feitelijk moeten voorstellen is dus niet zo duidelijk. Maar het mooie is dat dat niets af doet aan de kracht van het beeld. Tot zijn leerlingen Mat. 5,1) zegt Jezus: Júllie zijn het zout der aarde (nog zo’n sterk beeld!), jullie zijn getuigen van mijn nieuwe orde. Ja, ze zullen jullie beschimpen en vervolgen, maar kruip niet weg. Zwijg niet! Jullie zijn het licht van de wereld. Dat kán niet verborgen blijven, zoals een stad op een berg niet verborgen kan blijven. Laat staan dat men zoiets zou doen als een lichtbrengende lamp onder een korenmaat te zetten. Laat maar zien dat je hoort tot een heel andere beschavingsorde. Getuig van Gods nieuwe werkelijkheid!

Theo van Willigenburg

vanwilligenburg@kantacademy.nl