Spreuken

Beter een stuk droog brood
met tevredenheid erop,-
   dan een huis vol offerdieren en twist.

Een dienaar met inzicht
zal heersen over een zoon die voor gek zet,-
te midden van de broers
   zal hij het erfgoed verdelen.

Een smeltkroes is er voor het zilver,
   een oven voor het goud,-
en die harten toetst is de Ene.

Wie kwaad sticht
   is opmerkzaam op lippen vol onheil,-
leugen leent graag het oor
aan een tong vol noodlottigheden.

Wie de arme bespot, smaadt diens Maker,-
wie zich verheugt in verderf
zal niet onschuldig blijven.

De kroon van ouderen zijn kindskinderen,-
en de luister van zonen zijn hun vaders.

Past een lip met overmaat een dwaas niet,-
des te minder
aan een voorname een lip vol leugen.

Een steen vol genade is het geschenk
   in de ogen van zijn bezitter:
bij elk tot wie hij zich wendt, slaagt hij.

Wie een misstap toedekt zoekt liefde,-
wie een uitspraak herhaalt
brengt scheiding tussen vertrouwden.

Een verwijt raakt een verstandige dieper,-
   dan een honderdtal slagen een domkop.

Enkel weerspannigheid
   zoekt een kwaadstichter,-
een meedogenloze boodschapper
zal naar hem worden uitgezonden.

Laat een beroofde beer iemand treffen,-
erger is een domkop
in zijn dwaasheid.

Wie kwaad teruggeeft in plaats van goed,-
van diens huis
zal het kwaad niet wijken.

Laten doorlekken van water
   is het begin van een ruzie,-
vóórdat het losbreekt,
het geding, geeft het op!

Wie een boosdoener rechtvaardigt
   en wie een rechtvaardige
   de boosdoener laat zijn,-
een gruwel voor de Ene
zijn juist die twee.

Waarvoor toch een koopprijs
   in de hand van een domkop?-
om wijsheid te verwerven
   terwijl hij geen hart heeft?

Een makker heeft te allen tijde lief,-
in nood
wordt een broeder geboren.

Een mens met gebrek aan hart is het
   die op een handpalm klapt,-
en met een borgstelling borg staat
bij de verschijning van een makker van hem.

Wie een misstap liefheeft houdt van gekijf,-
wie zijn ingang te hoog maakt
zoekt blijkbaar een instorting.

Wie verkeerd van hart is
   vindt nooit iets goeds,-
wie met zijn tong te veranderlijk is
zal vallen in het kwaad.

Wie een domkop verwekt krijgt verdriet,-
niet zal zich verheugen
de vader van een dwaas.

Een hart dat zich verheugt
   is goed voor de gezondheid,-
een verslagen geest
laat knoken verdrogen.

Een boosdoener neemt graag
   een geschenk uit een boezemplooi aan,-
voor een ombuiging
van de paden van het recht.

In het aanschijn van een verstandige
   is wijsheid,-
de ogen van een domkop zijn
aan de rand van de aarde.

Een ergernis voor een vader
   is een domme zoon,-
een bitterheid is hij
voor haar die hem baarde.

De gerechtvaardigde toch beboeten
   is niet goed,-
edelen slaag laten geven is onbehoorlijk.

Terughoudend met wat hij zegt
   is een kenner van kennis,-
kalm van geest is
een man van goed-verstaan.

Zelfs een dwaas die zwijgt
   wordt voor wijs gehouden,-
als hij zijn lippen dichthoudt,
   voor verstandig.